HTX Bản Boa tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại

Đến thời điểm hiện tại năm 2021, Sâm Ngọc Linh tự tin rằng đã hoàn toàn có thể đứng ngang tầm với các dòng sâm quý trên thế giới. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu một cách tổng quát về Sâm Ngọc Linh như: thành phần, tác dụng, cách sử dụng Sâm Ngọc Linh hiệu quả. Ngoài ra chúng ta cũng tham khảo thêm về: địa chỉ bán, giá bán và cách phân biệt Sâm Ngọc Linh thật và giả.

 1. Giới thiệu về sâm Ngọc Linh

• Tên: Sâm Ngọc Linh
• Các tên gọi khác: Sâm Ngọc Lĩnh, Sâm Việt Nam, củ Ngải rọm con, sâm khu 5 (sâm K5), sâm Trúc, cây thuốc giấu
• Danh pháp khoa học: Panax Vietnamensis
• Thuộc họ Cuồng cuồng – Araliaceae

Sâm Ngọc Linh thuộc dòng họ cam tùng, có trong tự nhiên từ rất lâu và được đồng bào thiểu số Xê Đăng xem như một báu vật bồi bổ và chữa bệnh.

Tác dụng Sâm Ngọc Linh

Sâm Ngọc Linh là loại cây thảo khí sinh thẳng đứng, thân nhỏ đường kính 4-8mm, cao 80 – 100cm, thân rễ nằm ngang trên hoặc dưới mặt đất 1 – 3cm, mang rễ con và củ.

Thân rễ có sẹo, nhiều đốt và cùi thịt. Các thân mang lá. Tương ứng với một thân mang lá là một đốt dài khoảng 0,5 – 0,7cm. Từ năm thứ nhất đến năm ba, sâm Ngọc Linh chi có một lá duy nhất và không rụng. Từ năm thứ tư trở đi, cây mới có thêm 2-3 lá.

Trên đỉnh của thân mang các lá dạng kép hình chân vịt, mọc thành vòng với số lượng 3-5 nhánh lá. Cuống lá kép dài 6-12mm gồm 5 lá chét (lá ở giữa thường lớn hơn các lá xung quanh) với phiến lá hình trứng ngược, mép có răng cưa và có lông ở hai mặt.

Hoa màu vàng nhạt, mọc giữa các lá thẳng với thân. Mỗi hoa có 5 cánh, 5 nhị với 1 vòi nhụy. Mỗi tán hoa có 60-100 hoa. Cuống của tán hoa dài 10-20cm, đôi khi xuất hiện kèm thêm 1-2 tán phụ hoặc 1 hoa ở dưới tán chính.

Ngoài ra, đối với những cây sâm ngọc linh có tuổi thọ từ 4-5 năm tuổi thường có hoa hình tán đơn mọc dưới các lá thẳng với thân, cuống tán hoa có thể kèm theo 1-4 tán phụ hay một hoa riêng lẻ ở phía dưới tán chính.

Sâm Ngọc Linh 

Cây mọc dưới tán rừng. Bộ phận dùng làm thuốc chủ yếu là thân, rễ củ. Cũng có thể sử dụng cả lá và rễ con. Nói chung phải chọn loại sâm có từ 7 – 8 tuổi mới sử dụng tốt. Người ta dựa vào sẹo trên thân rễ để tính tuổi của sâm; sâm trên thân rễ có trên 10 sẹo ước tính là trên 8 năm tuổi.

Năm 1973, đoàn cán bộ của khu y tế Trung Trung Bộ đã phát hiện loại sâm này tại miền Trung nước ta. Sâm ngọc linh chủ yếu mọc trải dài ở chân núi Ngọc Linh thuộc huyện Đăk Tô tỉnh Kon Tum hay huyệt Nam Trà My tỉnh Quảng Nam, nơi có độ cao trên 1.800m so với mực nước biển. Năm 1978, đoàn công tác thứ hai phát hiện ra thêm một vùng sâm rộng lớn tới hàng chục kilomet, trữ lượng ước tính 7000 cây. Với nguồn gốc và phát hiện có ý nghĩa to lớn này, sâm được gọi tên là sâm Ngọc Linh.

Ngoài ra, sâm ngọc linh còn được tìm thấy tại núi Ngọc Lum Heo thuộc xã Phước Lộc, huyện Phước Sơn và nhiều khi có ở cả trên đỉnh Ngọc Am tỉnh Quảng Nam. Chúng sinh trưởng ở độ cao từ 1.200 – 2.100m so với mặt biển, mọc dày thành những đám dưới tán rừng dọc theo các suối ẩm trên những mảnh đất nhiều mùn.

Năm 1984, sâm Ngọc Linh bị đưa vào sách đỏ vì khai thác thiếu khoa học và nhà nước đã nhanh chóng quyết định ký đề án phát triển cây sâm ở núi Ngọc Linh đến năm 2030, chuyên canh 19.000 ha, được tiến hành tại 7/10 xã của huyện Nam Trà My. Tổng kinh phí đầu tư lên đến hơn 9000 tỷ đồng.

Vào đầu năm 2009, khoảng 1000 cây sâm ngọc linh đã được chuyển về trồng tại trạm nghiên cứu thảo dược Tam Đảo và ở cả đỉnh núi Thiên Thi (đỉnh cao nhất của Tam Đảo). Sau một thời gian trồng và được chăm sóc thì có khoảng 720 cây sâm ngọc linh sinh trưởng tốt, đã ra hoa và đậu quả.

2. Các thành phần có trong sâm Ngọc Linh

Năm 1973, được đoàn nghiên cứu của Dược sĩ Đào Kim Long phát hiện và công bố về hàm lượng vượt trội, không loại sâm nào có được như chứa khoàng 50 hợp chất, trong đó 26 hợp chất có cấu trúc đã biết và 24 saponin pammaran mới không có trong các loại sâm khác. Sâm Ngọc Linh chủ yếu chứa các saponin triterpen nhưng là một trong những cây sâm trên thế giới có hàm lượng saponin pammaran cao nhất (12-15%) gấp đôi với số lượng saponin nhiều nhất của chi Panax. Ngoài ra, sâm Ngọc Linh còn chứa 18 nguyên tố vi lượng, vitamin E, B12, B2,…, 14 axit béo, 16 axid amin (trong đó có 8 axit amin không thay thế được).

Năm 2007, tiến sĩ Nguyễn Bá Hoạt cho biết theo kết quả nghiên cứu mới nhất: Từ thân rễ và rễ sâm Ngọc Linh đã phân lập được 52 saponin trong đó đặc biệt có 26 hợp chất saponin có cấu trúc hóa học thường có ở sâm Mỹ, Nhật, Triều Tiên; Từ lá và cọng đã phân lập được 19 saponin pammaran, trong đó có 8 saponin có cấu trúc mới, kiểu Ocotilol với Majonoside-R2, Saponin triterpen cùng một số loại Saponin khác như Ro, Rb1, Rb2, Rc, Rd, Rf, Rg2, Rg3 Rh1, Rh2,…; 17 axit admin bao gồm Phenylalanine, Leucine, Valine, Threonine, Methionine, Lysine, Isoleucine,…; 20 chất khoáng vi lượng như Fe, Co, Cu, K, Co và hàm lượng tinh dầu là 0,1%.

3. Tác dụng của Sâm Ngọc Linh

Sâm Ngọc Linh có tác dụng tuyệt với cho sức khỏe, cụ thể như:

Bồi bổ cơ thể

Dùng Sâm Ngọc Linh rất tốt cho những người bệnh mới ốm dậy, người còi cọc gầy yếu từ nhỏ, người suy dinh dưỡng, người già yếu, người thiếu máu hay những người đang điều trị một số bệnh cần hóa trị, xạ trị mất sức.. Do tất cả dưỡng chất có trong sâm đều là các thành phần cần thiết cho cơ thể và hệ tiêu hóa, giúp kích thích ăn ngon, ngủ ngon, tiêu hóa tốt, hỗ trợ tuần hoàn máu, tăng sức đề kháng, cung cấp năng lượng, ngăn chặn sự hình thành của một số tác nhân gây bệnh, từ đó đem đến tác dụng bồi bổ cơ thể.

Làm chậm quá trình lão hóa

Những người ở độ tuổi trung niên hay phụ nữ muốn kéo dài tuổi thanh xuân thường hay tìm mua loại thảo dược này để cơ thể khỏe mạnh và tươi trẻ hơn do thành phần saponin dồi dào trong sâm Ngọc Linh có tác dụng ức chế hình thành MDA, chống oxy hóa, từ đó hỗ trợ đẩy lùi quá trình lão hóa của cơ thể. Sử dụng sâm mỗi ngày sẽ giúp cơ thể cường tráng, da dẻ đẹp, căng hồng hào.

Điều hòa hoạt động tim mạch

Những người đang mắc các bệnh về tim mạch như xơ vữa động mạch, đau tim, rối loạn nhịp tim, huyết áp thấp.. sau khi dùng sâm sẽ thấy bệnh thuyên giảm đáng kể do saponin có trong sâm Ngọc Linh là hoạt chất có khả năng ràng buộc muối mật và cholesterol bên trong đường ruột. Từ đó, muối mật sẽ tạo thành các mixen nhỏ cùng cholesterol giúp loại cholesterol xấu và làm cải thiện đáng kể các triệu chứng bệnh tại tim mạch.

Hỗ trợ điều trị viêm phế quản, hen suyễn

Sâm Ngọc Linh có tác dụng cực mạnh trong khả năng kháng khuẩn, chống viêm, đặc biệt cực “nhạy” trong việc phát hiện và loại bỏ streptococcus – phế cầu khuẩn gây ra các bệnh nhiễm trùng chủ yếu trên cơ thể. Nhờ đó có thể hỗ trợ giảm nhanh các bệnh như viêm họng, ho, viêm phế quản.. đồng thời ngăn chặn các cơn hen suyễn tái phát hiệu quả.

Chống trầm cảm, stress

những người đang mắc các bệnh trầm cảm, chữa suy nhược thần kinh quá mức thường được khuyên dùng loại sâm này do sâm Ngọc Linh có hoạt chất majonoside – R2 giúp phục hồi rối loạn chức năng do stress, giúp làm thư giãn đầu óc, giúp giải tỏa căng thẳng, mệt mỏi, rất tốt cho hệ thần kinh. Bên cạnh đó cùng với những thành phần dưỡng chất tốt khác đem đến tác dụng ăn ngon, ngủ ngon, từ đó cũng hỗ trợ ổn định tâm lý, cải thiện và hỗ trợ quá trình điều trị bệnh dứt điểm.

Chống trầm cảm, stress

Tăng cường sinh lý nam nữ

Loại thảo dược quý này có thể tăng cường sinh lý ở cả nam lẫn nhờ nhờ khả năng kích thích hoạt động não bộ lên tuyến yên từ đó làm tăng hoạt động sản sinh nội tiết tố sinh dục. Đồng thời Sâm Ngọc Linh cũng giúp máu huyết được lưu thông tuần hoàn và đến cơ quan sinh dục nhiều hơn nên có thể cải thiện khả năng cương cứng của dương vật ở nam giới khi quan hệ hiệu quả.

Nam giới bị yếu sinh lý, nữ bị mất cảm xúc trong các cuộc yêu nên tăng cường sử dụng các sản phẩm có Sâm Ngọc Linh để tăng cường sinh lý nhanh nhất mà không cần dùng đến các loại thuốc.

Chữa thiếu máu, bổ máu huyết

Những người có tóc bạc sớm do thiếu máu hoặc người suy nhược, cơ thể xanh xao, gầy yếu nên sử dụng thảo dược này vì các thành phần của sâm giúp kích thích sự sản sinh tế bào hồng cầu và tiểu cầu, tăng chất lượng máu tốt cho cơ thể, từ đó giúp bổ máu hỗ trợ điều trị các bệnh thiếu máu và bệnh suy tiểu cầu.

Phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh ung thư

Đây là một trong những tác dụng tuyệt vời nhất mà Sâm Ngọc Linh đem lại cho người bệnh. Thành phần Saponin chính là hoạt chất chất trọng điểm đem đến khả năng ngăn ngừa và phòng chống các bệnh ung thư. Saponin sẽ gây độc trực tiếp lên các tế bào ung thư, ức chế sự phát triển của chúng, từ đó ngăn ngừa và loại bỏ các mầm mống ung thư ra khỏi cơ thể.

Bên cạnh đó, saponin còn giúp làm giảm đau đớn hiệu quả hơn cả các loại thuốc giảm đau thông thường, cải thiện tình trạng của các bệnh nhân ung thư sau hóa trị xạ trị như da nhăn nheo, tóc rụng, da khô, cơ thể gầy yếu suy nhược..Với những bệnh nhân bị ung thư trong giai đoạn cuối, sử dụng sâm tuy không thể loại bỏ hoàn toàn bệnh nhưng cũng đem đến tác dụng nâng cao đề kháng, kéo dài sự sống tối đa.

Theo tiến sĩ Nguyễn Bá Hoạt, Phó viện trưởng Viện Dược liệu Việt Nam, những kết quả nghiên cứu dược lý thực nghiệm sâm Ngọc Linh đã chứng minh tác dụng chống stress vật lý, stress tâm lý và trầm cảm, kích thích hệ miễn dịch, chống ôxi hóa, lão hóa, phòng chống ung thư, bảo vệ tế bào gan. Nghiên cứu dược lý lâm sàng của sâm Ngọc Linh cũng cho kết quả tốt: bệnh nhân ăn ngon, ngủ tốt, lên cân, tăng thị lực, hoạt động trí tuệ và thể lực cải thiện, gia tăng sức đề kháng, cải thiện các trường hợp suy nhược thần kinh và suy nhược sinh dục, nâng cao huyết áp ở người bị huyết áp thấp. Ngoài ra sâm hiệp lực tốt với thuốc kháng sinh, thuốc trị bệnh tiểu đường.

4. Cách sử dụng sâm Ngọc Linh

Sau đây là 6 cách sử dụng sâm Ngọc Linh lại vô cùng đơn giản:

• Cách 1: Ngậm trong miệng – cắt 1 lát sâm, ngậm trong miệng và nhai nhẹ cho đến khi tan hết.
• Cách 2: Ngâm mật ong – rửa sạch, thái lát mỏng, cho vào lọ sứ hoặc thủy tinh, kế đến đổ mật ong rừng vào lọ đến khi ngập sâm, ngâm 30 ngày ở nơi thoáng mát và không có nắng trực tiếp. Sau 30 ngày lấy lát sâm ngậm hoặc ăn bình thường. Có thể pha Sâm Ngọc Linh với nước uống như một thứ nước uống giải khát và bồi bổ.

Sâm ngọc linh ngâm mật ong

• Cách 3: Pha trà – cho vài lát sâm vào ấm, tráng qua với nước sôi và bỏ nước tráng này đi, kế đến đổ nước sôi vào ngâm vài phút rồi dùng đến khi sâm nhạt màu, phần bã sâm Ngọc Linh đừng bỏ mà ăn bình thường.
• Cách 4: Ngâm rượu – rửa sạch sâm, bỏ vào bình ngâm thủy tinh với rượu 50-70 độ (tỷ lệ 1 lạng sâm với 2-3 lít rượu nếp), đem ủ 90 ngày thì dùng được. Người bệnh không nên dùng quá 100ml rượu sâm/ ngày.

Sâm ngọc linh ngâm rượu

• Cách 5: Nấu cháo – rửa sạch sâm đem nấu với nước, cho thêm 1 nắm gạo tẻ vào và ninh thành cháo, nêm gia vị vừa ăn, dùng tốt nhất khi còn ấm.
• Cách 6: Hầm thuốc bắc – rửa sạch sâm, thái 5-6 lát hầm với thuốc bắc, hoặc hầm với gà. Dùng 1-2 lần/ tuần.

Lưu ý cần biết về liều lượng: Cứ 1kg sâm Ngọc Linh khô sẽ bằng 5kg sâm tươi. Một người bình thường cân nặng 50kg sẽ dùng 10gr/ngày.

Cho đến thời điểm hiện tại chưa có bất cứ trường hợp nào gặp phải các tác dụng phụ hay nguy hiểm đến sức khỏe nếu dùng với một liều lượng phù hợp.  Các thử nghiệm khí bằng cách sử dụng bột rễ cây sâm Ngọc Linh trong liều lượng 10.6g/kg và 34g/kg thể trọng đều cho thấy không có bất cứ triệu chứng bất thường nào xảy ra.

Trong trường hợp dùng quá liều với một trong số các đối tượng trên có thể gây ra một số triệu chứng như tiêu chảy, chướng bụng hay mất ngủ do kích thích thần kinh quá mức. Vì vậy các bác sĩ và chuyên gia cũng khuyến khích chỉ nên dùng 2 – 6g sâm mỗi ngày để đảm bảo tốt nhất cho sức khỏe.

Bên cạnh đó, để đảm bảo sâm sâm Ngọc Linh phát huy hết các tác dụng và dược tính trên sức khỏe, bạn cần chú ý những vấn đề sau đây:

• Không ăn hải sản và củ cải khi đang dùng Sâm Ngọc Linh vì những thực phẩm này có thể loại bỏ các tính chất của sâm.
• Không nên uống nước trà cùng lúc với nước thuốc sắc từ sâm vì có thể làm tương tác tác dụng. Tốt nhất không nên dùng trà hoặc nếu bắt buộc phải dùng thì cần cách nhau ít nhất 2 tiếng.
• Chỉ nên dùng nên dùng sứ hoặc bình thuỷ tinh để ngâm rượu. Hạn chế dùng các bình nhựa hay kim loại vì không thực sự tốt.
• Nếu đang điều trị bệnh lý nào khác cần phải dùng thuốc thì nên tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh tương tác giữa các chất.

5. Cách phân biệt sâm Ngọc Linh thật và giả

Chính vì tác dụng tuyệt vời và mức giá đắt đỏ bậc nhất mà trên thị trường đã xuất hiện rất nhiều sâm Ngọc Linh giả.

Nhiều khách hàng sẵn sàng chi vài trăm triệu đồng mua sâm Ngọc Linh nhưng bị gian thương lợi dụng để trục lợi khiến tiền mất tật mang. Vì vậy, bạn cần lựa chọn được nơi bán uy tín và tự trang bị thêm cho mình kiến thức để nhận biết đâu là sâm Ngọc Linh thật.

Hiện nay, có 3 loại sâm ngọc linh làm giả đã được phát hiện, đó là:

• Loại giả thứ nhất: Đây là loại giả cao cấp nhất, sử dụng một giống sâm có ở biên giới giữa Trung Quốc và Việt Nam, cùng chi nhân sâm. Qua xét nghiệm DNA, có thể đây là một loại sâm mới, chưa từng công bố ở Việt Nam. Loại sâm này có DNA giống với sâm Ngọc Linh tới 97%. Nếu mua phải loại này, người tiêu dùng vẫn khá may mắn vì cũng có lợi cho sức khỏe và không gây độc hại gì.
• Loại sâm giả thứ 2: Được lấy từ củ Tam thất hoang. Mặc dù cùng thuộc chi nhân sâm nhưng tam thất hoang có giá trị kém hơn so với loại giả 1A ở trên. Tam thất hoang có ngoại hình tương đối giống với sâm Ngọc Linh.Củ tam thất hoang có hình dáng dài hơn sâm Ngọc Linh, trên thân có chứa nhiều mắt nằm về một phía.
• Loại giả thứ 3: Được lấy từ củ ráy. Loại này thường mọc phổ biến ở vùng núi, nơi có khí hậu nóng ẩm. Cây ráy có hình dạng khá giống cây khoai môn, phần thân mỏng mềm, lá có dạng hình trái tim hơi dài, cao từ 30cm đến 1,5m. Rễ củ ráy dài, có nhiều đốt ngắn, có hình dạng tương đối giống nên cũng được sử dụng để làm giả sâm Ngọc Linh.

Nhân đây, chúng tôi xin phép cung cấp vài thông tin giúp bạn biết được đâu là sâm Ngọc Linh giả:

• Qua mùi vị: Sâm thật nhai không xơ, vị đắng gắt nhưng sau 15ph sẽ thấy vị bùi, ngọt thanh; sâm giả bẻ ra và nhai thấy xơ, không có vị đắng mà là vị ngai ngái.
• Qua vỏ sâm: Vỏ sâm thật mỏng, nhẵn, không xù xì, sau khi rửa sạch có màu vàng nâu hoặc xanh đá; vỏ sâm giả sờ thấy dày
• Qua đốt sâm: Đốt sâm thật thường so le và cách nhau rõ ràng; sâm giả có đốt thẳng hàng và đè lên nhau.
• Qua cành sâm: Sâm Ngọc Linh thật có cành nhỏ vươn cao, khi bẻ rất dai và khó đứt; sâm giả cành to, dễ bẻ gãy.
• Qua xúc giác (cầm trên tay): Sâm thật cho cảm giác chắc, củ nặng; sâm giả xốp, nhìn to nhưng cân nhẹ.

6. Cách tính tuổi sâm Ngọc Linh

Sâm Ngọc Linh có tuổi thọ càng cao thì chất lượng càng tốt. Tuy nhiên, để nhìn bằng mắt thường mà tính tuổi thì không phải ai cũng biết.

Thực tế, cách tính tuổi sâm Ngọc Linh cũng không hề khó. Theo các chuyên gia cho biết, sâm Ngọc Linh có phần thân trên mặt đất lụi hàng năm, để lại các vết sẹo rõ trên thân rễ. Vết sẹo do thân khí sinh tàn lụi hàng năm để lại, mặt ngoài màu nâu nhạt, ruột trắng ngà, phần cuối đôi khi có một củ hình cầu. Thông thường mỗi năm, từ đầu mầm thân rễ (kể cả phần thân rễ phân nhánh) chỉ mọc lên một thân mang lá.

Sâm ngọc linh

Do đó, để tính được tuổi của sâm Ngọc Linh với độ chính xác gần tuyệt đối, người mua chỉ cần dựa vào số lượng mắt trên củ sâm hay còn có các cách gọi là vết sẹo trên củ sâm Ngọc Linh. 

Ví dụ: Củ Sâm có 5 mắt, chứng tỏ Sâm 8 năm tuổi, vì 3 năm đầu cây sâm không rụng thân nên không có mắt. Củ càng dài thì càng nhiều mắt, chứng tỏ tuổi Sâm càng cao, giá trị Sâm càng lớn.

7. Giá bán Sâm Ngọc Linh

Giá trị của sâm Ngọc Linh củ được xác định dựa trên 03 yếu tố:

• Sâm tự nhiên hay trồng: Sâm tự nhiên có giá cao hơn sâm trồng.
• Tuổi của củ sâm (dựa vào số lượng mắt (vết sẹo) trên củ, độ chính xác 99%): tuổi sâm càng tao càng có giá
• Sâm được lấy tại đỉnh núi Ngọc Linh thuộc Kon Tum, Quảng Nam: Sâm ở Quảng Nam thường có giá cáo hơn:
• Số củ/kg: Củ càng to thì giá càng cao.

Ngoài ra, giá sâm còn phụ thuộc nhiều yếu tố khác như: hình dáng, cân nặng và cả thời điểm mua (nếu nhu cầu mua tăng cao thì mức giá từ trên một trăm triệu cũng có). Tuy nhiên không phải có tiền cũng có thể mua được sâm. Thêm vào đó, số lượng khai thác được điều tiết nên việc buôn bán sâm Ngọc Linh cũng bị hạn chế lại khá nhiều. Vì vậy, thực tế không có mức giá niêm yết cho loại thảo dược quý này.

Nhìn chung, mang tính chất tham khảo, giá sâm Ngọc Linh dao động như sau:

• Đối với sâm tươi tự nhiên:  80 – 150 triệu/ kg cho củ nhỏ (loại 20 củ/kg), 100 – 200 triệu/ kg cho các củ lớn có hình dáng đẹp (4-5 củ/kg) và trên 200 triệu (hàng hiếm 3 củ). Những củ vừa có dáng đẹp vừa có tuổi đời lâu thì mức giá có thể lên tới hàng tỷ đồng.
• Lá sâm: Lá sâm có mức giá ổn hơn rất nhiều, chỉ 5- 10 triệu/kg lá tươi.